11 Mart 2012 Pazar

Hastası Olana da Yolunu Kaybedene de Çare: Crowdsourcing

Crowdsourcing yani kitle kaynak uygulamaları için geliştirilen araçlar sadece sosyal medyaya entegre cep telefonu uygulamaları olarak değil internette basit bir web sayfası olarak da karşımıza çıkabilmekte. Geçen hafta örneğini verdiğim Banjo uygulaması basit bir şekilde kişilerin paylaştıkları iletilerin konumlarını tutan ve bunları sizin bulunduğunuz veya istediğiniz konuma göre sıralayan bir cep telefonu uygulamasıyken, bu hafta paylaşacağım crowdsourcing araçları tamamen web üzerinden kitleleri buluşturmak veya onlardan gelen bilgilerle kurumların kapatamadığı gedikleri kapatmak üzerine olacak.

İlk bahsedeceğim araç, “Rare Genomics Institute” adındaki nadir görülen genetik rahatsızlıklar üzerinde çalışma yapan kişilerle bu hastalıkları taşıyan kişileri buluşturmayı ve hastalıklarına özel tedaviler geliştirmeyi amaçlayan, kar amacı olmayan bir organizasyonun web sayfası. www.raregenomics.org adresinden erişebileceğiniz kuruluş, web sitesi üzerinden araştırmacıları ve hastalığı olan kişilerin kendilerine bilgilerini göndermelerini istemekte. Gönderilen bilgileri kurum doktor-hasta ilişkisi içinde gizliliğe uygun bir yapıda kontrol ederek hastanın, hastalığı ile ilgili çalışmalar yapan ve hastalığına çare bulabilecek, bulamasa bile yaşam kalitesini yükseltebilecek araştırmacılara ulaşmasını sağlıyor. Ayrıca tedavi süresinde oluşacak masrafları karşılayabilecek mekanizmaları da araştırmacılar hastalığı incelerken araştırıyorlar. Kurum ABD’de birçok ulusal araştırma merkeziyle çalışırken, ABD dışındaki birçok araştırmacıyı da sistemi bünyesinde bulunduruyor. Rare genomics yarattığı bu sistem sayesinde spesifik bir kitleyi yine spesifik bir kitleyle buluşturarak ve birbirini tanımayan birçok araştırmacının bir genetik bozukluğa karşı birlikte çalışıp çare bulmasını sağlayarak hem genetik araştırmalara önemli bir ivme kazandırmış oluyor, hem de crowdsourcing’e güzel bir örnek sağlamış oluyor.




Yandex dediğimiz zaman Rusya'ya merakı fazla olan biz Türklerde ufaktan da olsa bir çağrışım olur. Bir Rus markası olan Yandex’i kimimiz Rus arama motoru olarak biliriz, kimimiz de son zamanlarda Google’a rakip olarak çıkarttığı harita sistemiyle. Rusya’nın en büyük arama motoru Yandex, yarattığı harita sistemine gerçek çevre görüntüleri eklemek için Google’ın yaptığı gibi araçlarıyla sokak sokak gezmek yerine çok güzel bir crowdsourcing uygulaması yaratarak hem zamandan hem de paradan tasarruf etti. Yandex üyeleri, çevrelerindeki yerlerin fotoğraflarını Yandex haritalarda işaretleyip gerçek zamanlı olarak paylaşabilmekte ve bu sayede sokakta veya caddede herhangi bir değişiklik olduğunda çok kısa bir sürede bu durum haritalarda ve görüntülerde güncellenebilmekte. Bu uygulama sayesinde Yandex kullanıcılarından bulundukları yerlerle ilgili çok fazla görüntü alabilmekte ve haritalarını güncel tutabilmekte. Hatta web üzerinden kullanıcıların kullandığı bu araç sayesinde Chita, Belgorod gibi kentler detaylarıyla Yandex haritalar uygulamasına eklenebilmiş. Rusça’nıza güveniyorsanız (ki benim tek bildiğim да) maps.yandex.ru adresinden Yandex haritaları detaylı inceleyebilir ve üye olarak haritaya katkıda bulunabilirsiniz.

Son olarak mechanical turk ile ilgili birkaç cümlem olacaktı ancak İstanbul’dan secil55 rumuzlu kullanıcı J benden önce davrandığından ve derste alev saçan bakışlarıyla gözümü korkuttuğundan onun blog yazısındaki her şeyin eksiksiz olduğunu belirtmemin yeterli olacağını düşünüyorum. Yoksa Çarşamba kan çıkar J

1 yorum:

  1. Secil 55 Saygıyla bu haftaki blog yazınızı selamlıyor, Yandex gibi bir konu işlenmişken Mechanical Turk sevgi dolu bakışlarıyla :)

    YanıtlaSil